Rada wydaje nie tylko wytyczne dotyczące interpretacji podstawowych pojęć ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, lecz także ma orzekać poprzez wiążące decyzje w sporach dotyczących działań polegających na transgranicznym przetwarzaniu danych osobowych, zapewniając w ten sposób jednolite stosowanie przepisów UE w celu uniknięcia sytuacji, w której ta sama sprawa mogłaby być rozpatrywana w różny sposób w różnych jurysdykcjach.
Kluczowe środki, za pomocą których Rada musi wypełniać swoją rolę, obejmują (wstawić link do naszej pracy i narzędzi):
Wykonując swoje zadania i uprawnienia, Rada działa niezależnie i nie zwraca się do nikogo o instrukcje ani ich od nikogo nie przyjmuje.
Rada może również z własnej inicjatywy lub na wniosek jednego ze swoich członków lub Komisji Europejskiej badać wszelkie kwestie dotyczące stosowania ogólnego rozporządzenia o ochronie danych.
Europejska Rada Ochrony Danych ma obowiązek doradzać Komisji Europejskiej w sprawach związanych z ochroną danych osobowych w Unii, w tym w sprawie wszelkich proponowanych zmian do ogólnego rozporządzenia o ochronie danych oraz wniosków ustawodawczych UE. Ma ona również doradzać Komisji Europejskiej w sprawie formatu i procedur wymiany informacji w ramach wiążących reguł korporacyjnych.
Ponadto EROD ma obowiązek udzielić Komisji Europejskiej opinii w sprawie oceny, czy stopień ochrony w państwie trzecim jest odpowiedni; wraz z opinią w spawie znaków graficznych i opinią w sprawie wymogów certyfikacyjnych.
Europejska Rada Ochrony Danych ma do odegrania rolę w wydawaniu opinii na temat projektów decyzji organów nadzorczych.
Ponadto w trzech przypadkach EROD musi wydać wiążące decyzje. Sprawy te dotyczą głównie rozstrzygania sporów między organami nadzorczymi:
- jeżeli organ nadzorczy, którego sprawa dotyczy, zgłosił mający znaczenie dla sprawy i uzasadniony sprzeciw wobec projektu decyzji wiodącego organu nadzorczego, a wiodący organ nadzorczy odrzucił taki sprzeciw („mechanizm kompleksowej współpracy”);
- gdy istnieją sprzeczne opinie co do tego, który organ nadzorczy, którego sprawa dotyczy, jest wiodącym organem nadzorczym;
- jeżeli organ nadzorczy nie wystąpił o opinię Rady (opinia wymagana w ramach mechanizmu spójności) lub nie stosuje się do opinii Rady.